Masz stronę internetową, ale liczba odwiedzających wciąż nie spełnia oczekiwań? Sam wygląd i atrakcyjna oferta już nie wystarczą -współczesny użytkownik trafia na stronę dzięki precyzyjnie zaplanowanym działaniom marketingowym. Jeśli chcesz zwiększyć widoczność witryny i pozyskać wartościowy ruch, potrzebujesz konkretnej, mierzalnej strategii.
Dlaczego nikt nie odwiedza mojej strony?
Wielu właścicieli stron internetowych zakłada, że samo ich uruchomienie wystarczy, by pojawił się ruch i sprzedaż. W praktyce wygląda to zupełnie inaczej. Brak odwiedzin najczęściej wynika z jednej z trzech przyczyn:
- braku widoczności w wyszukiwarce (niskie pozycje w Google),
- niewystarczających działań promocyjnych (brak SEO, reklamy, contentu),
- lub braku analizy danych (czyli nie wiadomo, co działa, a co nie).
Aby skutecznie zdiagnozować problem, niezbędne jest wdrożenie narzędzi analitycznych, takich jak Google Analytics 4 (GA4) i Google Search Console. Pozwalają one śledzić nie tylko liczbę odwiedzin, ale też źródła ruchu, zachowania użytkowników czy wskaźniki konwersji.
Główne źródła ruchu na stronie
1. Wyniki organiczne (Google)
Bezpłatne wyniki wyszukiwania pozostają jednym z najważniejszych źródeł ruchu. Aby z nich korzystać, Twoja strona musi być dobrze zoptymalizowana pod SEO – zarówno technicznie, jak i treściowo.
2. Reklamy płatne (Google Ads, Meta Ads)
Płatne kampanie pozwalają na szybkie generowanie ruchu – zarówno poprzez reklamy tekstowe (wyszukiwarka), jak i graficzne czy wideo (sieć reklamowa, YouTube, social media).
3. Social media (Facebook, LinkedIn, Instagram)
Wpisy organiczne, kampanie reklamowe i retargetingowe mogą skutecznie kierować użytkowników na stronę. Szczególnie dobrze sprawdzają się w branżach B2C i e-commerce.
4. Mailingi i newslettery
Dobrze zaplanowana kampania e-mail marketingowa, oparta na własnej bazie odbiorców, pozostaje skutecznym kanałem pozyskiwania wartościowego ruchu.
5. Portale zewnętrzne, artykuły sponsorowane, afiliacja
Ruch może pochodzić także z linków umieszczonych w artykułach sponsorowanych, katalogach branżowych, recenzjach lub stronach partnerów.
Warto pamiętać, że konkurencja o uwagę użytkownika jest ogromna. Setki stron w Twojej branży inwestują w SEO, reklamy i content marketing. Bez przemyślanej strategii promocji sama obecność w sieci to za mało, by wygenerować ruch i sprzedaż.
W dalszej części pokażemy, jakie konkretne działania warto wdrożyć, by realnie zwiększyć ruch na stronie i skutecznie konkurować o uwagę klientów.
Pozycjonowanie – skuteczna, długofalowa strategia zwiększania ruchu
Pozycjonowanie (SEO) to jedna z najbardziej opłacalnych form zwiększania ruchu na stronie, zwłaszcza w ujęciu długoterminowym. Polega na poprawie widoczności strony w organicznych wynikach wyszukiwania Google poprzez działania techniczne, treściowe i zewnętrzne.
Wysoka pozycja w wynikach wyszukiwania zwiększa szansę na pozyskanie wartościowych odwiedzających, czyli takich, którzy aktywnie szukają konkretnych produktów lub usług. SEO wymaga jednak systematyczności, analizy danych oraz ciągłego dostosowywania się do zmian algorytmów Google.
Jak działa proces pozycjonowania?
Skuteczne SEO to połączenie trzech głównych obszarów:
1. Optymalizacja on-site (na stronie):
- analiza słów kluczowych i ich zastosowanie w strukturze treści,
- tworzenie wartościowego contentu (ofertowego i poradnikowego),
- optymalizacja nagłówków, meta tagów (title, description), adresów URL, linkowania wewnętrznego.
- poprawa szybkości ładowania strony,
- wdrożenie wersji mobilnej i przyjaznej UX,
- zapewnienie poprawnej indeksacji i struktury danych (np. przez Sitemap, Robots.txt, schema.org).
3. Działania off-site (poza stroną):
- budowa profilu linków przychodzących z wartościowych domen,
- publikacja treści gościnnych i aktywność PR-owa online,
- monitorowanie reputacji marki i linkowania.
Czy można osiągnąć efekty bez agencji?
Współpraca z doświadczoną agencją SEO pozwala uniknąć wielu błędów i skrócić czas oczekiwania na efekty, ale część działań można też wykonać samodzielnie, szczególnie na etapie startowym.
Oto kilka praktycznych kroków:
- Twórz treści o wysokiej jakości, zawierające dopasowane frazy kluczowe.
Użyj narzędzi takich jak Google Keyword Planner, Ahrefs, SENUTO czy Ubersuggest do analizy intencji i popularności fraz. - Optymalizuj meta tagi (title, description).
Powinny być unikalne, zawierać słowa kluczowe i zachęcać do kliknięcia. - Wdrażaj znaczniki danych strukturalnych (Schema.org), np. FAQ, artykuł, produkt.
Umożliwia to wyświetlanie rozszerzonych wyników w Google (rich snippets), co poprawia widoczność i CTR.
SEO to maraton, nie sprint
Warto pamiętać, że pozycjonowanie to proces rozłożony w czasie. W zależności od konkurencji i kondycji technicznej strony pierwsze efekty mogą pojawić się po kilku tygodniach, ale na realne wzrosty ruchu trzeba zwykle poczekać od 3 do 12 miesięcy. Największe błędy SEO to nieregularność działań i brak cierpliwości.
Content marketing – klucz do wartościowego ruchu i zaufania
Content marketing to jeden z fundamentów skutecznej strategii online. Polega na tworzeniu i dystrybucji wartościowych treści, które przyciągają potencjalnych klientów, edukują ich i budują zaufanie do marki.
W odróżnieniu od reklam, które działają tu i teraz, treści tworzą długofalową wartość – zwiększają widoczność w wyszukiwarce, poprawiają zaangażowanie użytkowników i wspierają konwersje.
Co składa się na skuteczny content marketing?
1. Tworzenie treści dopasowanych do potrzeb użytkownika:
- blogi poradnikowe i eksperckie (SEO-friendly),
- opisy produktów i usług zoptymalizowane pod frazy kluczowe,
- case studies, recenzje, porównania,
- e-booki, webinary, checklisty do pobrania,
- materiały edukacyjne (np. wideo, infografiki, podcasty).
2. Dystrybucja treści – czyli jak dotrzeć do odbiorców:
- optymalizacja SEO (tak, by treść była widoczna w Google),
- promocja w social mediach (organicznie i płatnie),
- e-mail marketing (wysyłka newsletterów z linkami do nowych treści),
- publikacje zewnętrzne: artykuły gościnne, współprace branżowe, portale tematyczne.
3. Promocja treści płatna i organiczna:
- kampanie remarketingowe (Google Ads, Meta Ads),
- współpraca z influencerami, ekspertami branżowymi,
- sponsorowane wpisy na portalach z wysokim autorytetem (np. branżowe media).
Skuteczny content marketing nie kończy się na samym pisaniu bloga. To przemyślana strategia, która wymaga badań, planowania i regularnej analizy wyników, zarówno pod kątem ruchu, jak i konwersji.
W kolejnych krokach warto zadbać o kalendarz treści, analizę ich skuteczności (np. czas na stronie, CTR, pozycje w Google) i testowanie różnych formatów, by lepiej dopasować komunikaty do potrzeb użytkowników.
Kampanie Google Ads – jak skutecznie zwiększyć ruch dzięki reklamie PPC
Reklamy Google Ads to jedna z najskuteczniejszych metod generowania ruchu płatnego na stronie, szczególnie gdy zależy nam na natychmiastowych efektach. System umożliwia dotarcie do użytkowników w różnych kanałach, ale dwie najważniejsze formy to:
1. Kampanie w sieci wyszukiwania (Search Network)
Reklamy tekstowe wyświetlane w wynikach wyszukiwania Google oraz w wyszukiwarkach partnerskich (np. Onet, Interia) są najczęściej stosowaną formą kampanii PPC.
Działają wtedy, gdy użytkownik wpisuje konkretne słowa kluczowe, np. „kancelaria prawna Warszawa” czy „czyszczenie klimatyzacji Wrocław”. Kluczowa jest tu zgodność reklamy z intencją użytkownika.
Aby kampania była skuteczna, należy zadbać o:
- precyzyjny dobór słów kluczowych (z uwzględnieniem typów dopasowania),
- atrakcyjne i adekwatne treści reklam (headline, opis, CTA),
- kierowanie ruchu na odpowiednią podstronę (landing page),
- ustawienie lokalizacji, harmonogramu i urządzeń,
- monitoring wskaźników takich jak CTR, wynik jakości (Quality Score) i współczynnik konwersji.
2. Kampanie w sieci reklamowej (Display Network)
Sieć reklamowa Google (GDN – Google Display Network) umożliwia wyświetlanie reklam graficznych, animowanych lub wideo na tysiącach stron internetowych, od dużych portali po blogi tematyczne.
Reklamy displayowe mają większy zasięg, ale niższy współczynnik konwersji niż reklamy w wyszukiwarce. Sprawdzają się najlepiej jako forma budowania świadomości marki, kampanii remarketingowych lub wsparcia sprzedaży sezonowej.
W kampaniach displayowych warto:
- ustawić precyzyjne grupy odbiorców (np. zainteresowania, dane demograficzne, listy remarketingowe),
- stosować atrakcyjne kreacje graficzne i animacje,
- testować różne formaty (banery statyczne, responsywne reklamy displayowe),
- ograniczyć budżet dzienny na testy i kontrolować jakość kliknięć.
Google Ads to potężne narzędzie, ale jego skuteczność zależy od jakości konfiguracji i analizy danych. Celem nie jest jedynie generowanie kliknięć, ale przyciąganie ruchu, który konwertuje, czyli przynosi realną wartość biznesową.
Nawet najlepiej zaprojektowana kampania wymaga regularnej optymalizacji: testowania treści reklam, sprawdzania skuteczności słów kluczowych, dostosowania budżetów i eliminowania nieefektywnych grup odbiorców.
Kampanie Facebook Ads – elastyczna reklama z precyzyjnym targetowaniem
Reklamy w systemie Meta Ads (obejmującym Facebooka, Instagrama, Messengera i Audience Network) to skuteczny sposób na dotarcie do użytkowników na różnych etapach ścieżki zakupowej. Dzięki zaawansowanemu targetowaniu kampanie Facebook Ads pozwalają precyzyjnie określić grupy odbiorców na podstawie ich zainteresowań, demografii, zachowań czy danych remarketingowych.
Czy Facebook Ads są tańsze niż Google Ads?
Koszt reklamy zależy od wielu czynników: konkurencyjności branży, formatu, celu kampanii i grupy odbiorców. W wielu przypadkach kampanie Facebook Ads są bardziej opłacalne kosztowo przy budowaniu zasięgu i rozpoznawalności marki, jednak nie zawsze przekładają się na bezpośrednie konwersje tak skutecznie jak kampanie Google Ads, które bazują na intencji wyszukiwania.
Dlatego warto traktować Facebook Ads nie jako „tańszą alternatywę”, ale uzupełnienie strategii marketingowej, szczególnie na etapie:
- budowania świadomości marki,
- remarketingu,
- promowania treści (np. poradników, wydarzeń, e-booków),
- testowania komunikatów i kreacji reklamowych.
Co sprawia, że Facebook Ads działają?
- możliwość testowania kampanii przy niskich budżetach dziennych,
- elastyczne formaty reklam (karuzele, video, reklamy dynamiczne, lead ads),
- szybki start – kampanię można uruchomić w ciągu godzin, bez specjalistycznej konfiguracji,
- rozbudowane opcje remarketingu i lookalike audiences.
Nawet przy niskim budżecie warto rozpocząć kampanię od testów A/B, porównując nagłówki, kreacje graficzne i grupy odbiorców. W oparciu o wyniki można stopniowo optymalizować przekaz i zwiększać efektywność reklamy.
Media społecznościowe – więcej niż tylko link do strony
Obecność w social mediach to nie tylko publikowanie treści z linkiem do strony. To szansa na budowanie zaangażowania, wzmacnianie relacji z odbiorcami i kierowanie ich w stronę działań konwersyjnych – na stronie, w sklepie czy na landing page.
Jakie treści warto publikować?
Aby skutecznie zwiększać ruch i zaufanie, treści powinny być dopasowane zarówno do grupy docelowej, jak i charakterystyki danego kanału. Zamiast promować wyłącznie ofertę, warto stawiać na:
- materiały edukacyjne i poradnikowe (np. krótkie tipy, checklisty, how-to),
- treści eksperckie (opinie, komentarze, analizy trendów),
- treści zakulisowe (procesy, projekty, zespół – budujące wiarygodność),
- formaty interaktywne (ankiety, quizy, transmisje live, relacje),
- infografiki i grafiki tematyczne (szczególnie na Instagramie, Pintereście, LinkedIn).
Różne kanały – różne strategie:
- LinkedIn: treści eksperckie, case studies, opinie branżowe, prezentacje (np. PDF/slidedeck), komentarze do aktualności.
- Instagram / Facebook: storytelling, wideo poradnikowe, kulisy działalności, interakcje w Stories.
- Pinterest: treści wizualne – infografiki, inspiracje produktowe, moodboardy.
- TikTok / Reels: krótkie wideo edukacyjne, mini-poradniki, odpowiedzi na pytania klientów.
- YouTube: dłuższe treści edukacyjne, recenzje, webinary, analizy.
Budowanie społeczności, czyli zaangażowanie zamiast nachalnej sprzedaży
Jednym z kluczowych celów działań w social mediach jest budowanie lojalnej grupy odbiorców, która nie tylko śledzi markę, ale także wchodzi z nią w interakcje i poleca ją dalej. W tym celu warto:
- być regularnym i autentycznym w komunikacji,
- odpowiadać na komentarze i wiadomości,
- organizować akcje angażujące społeczność (np. pytania do ekspertów, konkursy, AMA),
- publikować treści, które dają wartość odbiorcy, nawet jeśli nie prowadzą bezpośrednio do sprzedaży.
W dłuższej perspektywie to właśnie zbudowane zaufanie i zaangażowanie społeczności przekłada się na większy ruch na stronie i konwersje – organicznie, bez nachalnej promocji.
Video marketing – dynamiczny sposób na zwiększenie ruchu i zaangażowania
Wideo to dziś jeden z najskuteczniejszych formatów content marketingu. Pozwala nie tylko zwiększyć widoczność marki, ale też poprawić zaangażowanie odbiorców, czas spędzony na stronie oraz konwersje. Treści wideo są bardziej zapamiętywalne i skuteczniej przekazują informacje niż tekst czy grafika, co ma bezpośredni wpływ na budowę zaufania i decyzje zakupowe.
Co decyduje o skuteczności video?
- Jakość dźwięku i obrazu – nie trzeba mieć sprzętu telewizyjnego, ale warto zadbać o czytelność i brak chaosu.
- Krótkie, angażujące intro – pierwsze 5–10 sekund musi przyciągać uwagę.
- Treść dopasowana do intencji użytkownika – nie musi być „viralowa”, ale powinna być pomocna, klarowna i konkretna.
- CTA i dystrybucja – zachęcenie do odwiedzenia strony, pobrania materiału lub kontaktu.
Czy video marketing wpływa na SEO?
Tak, treści wideo mogą zwiększyć:
- czas spędzony na stronie (ważny sygnał behawioralny),
- liczbę interakcji i udostępnień,
- widoczność w Google (zwłaszcza dzięki integracji z YouTube i użyciu danych strukturalnych typu
VideoObject).
Video marketing nie jest już niszowy, to obowiązkowy element strategii dla firm, które chcą skutecznie komunikować się z odbiorcami w sposób nowoczesny i atrakcyjny. Nawet proste, regularne treści wideo nagrywane smartfonem mogą zbudować zasięg i zaufanie – jeśli są dobrze zaplanowane i promowane.
Edukacja jako strategia marketingowa – jak przyciągać klientów wiedzą
Dostarczanie wartościowej, specjalistycznej wiedzy to jedna z najskuteczniejszych metod przyciągania świadomych użytkowników na stronę. Edukacyjny content nie tylko buduje zaufanie do marki, ale także pozycjonuje ją jako eksperta w danej dziedzinie, co znacząco wpływa na decyzje zakupowe.
Dlaczego edukacja działa?
W dobie nadmiaru informacji użytkownicy szukają treści, które rozwiązują realne problemy, wyjaśniają wątpliwości i pomagają w podejmowaniu decyzji. Jeśli Twoja firma odpowiada na te potrzeby, zyskuje nie tylko ruch, ale też autorytet i przewagę nad konkurencją.
Edukacja to także:
- większa szansa na zdobycie backlinków (linków zwrotnych),
- wydłużony czas na stronie (co poprawia sygnały behawioralne),
- większe zaangażowanie i lojalność użytkowników.
Przykłady skutecznych form marketingu edukacyjnego:
1. Artykuły blogowe i poradniki SEO
Dobrze zoptymalizowane teksty odpowiadające na konkretne pytania użytkowników, np. „jak wybrać…”, „krok po kroku”, „co warto wiedzieć o…”. Regularna publikacja bloga poprawia widoczność organiczną i wspiera długoterminowe pozyskiwanie ruchu.
2. Webinary, live’y i szkolenia online
Idealne do budowania relacji i interakcji w czasie rzeczywistym. Świetnie sprawdzają się w branżach usługowych, B2B i eksperckich. Po webinarze warto udostępnić nagranie i dodatkowe materiały na stronie (np. PDF-y, prezentacje).
3. E-booki i materiały do pobrania
To forma treści gated content – użytkownik zostawia dane kontaktowe (np. e-mail), a w zamian otrzymuje wartościowy materiał. To nie tylko sposób na zwiększenie ruchu, ale także budowanie bazy leadów.
4. Kursy online, checklisty, krótkie serie edukacyjne (np. mailingowe)
Dobrze zaprojektowany cykl edukacyjny pozwala stopniowo wprowadzać odbiorcę w temat, jednocześnie prowadząc go do konwersji.
Edukacja sprzedaje, ale nie bezpośrednio. Najpierw buduje świadomość i zaufanie, potem prowadzi do działania. Im więcej wartości dasz użytkownikowi przed zakupem, tym większe prawdopodobieństwo, że wróci do Ciebie jako klient.
Współpraca z blogerami, ekspertami i influencerami
Jednym ze skutecznych sposobów na zwiększenie ruchu na stronie jest współpraca z osobami, które posiadają już własną, zaangażowaną publiczność – blogerami, ekspertami branżowymi i influencerami. Działania te pozwalają nie tylko dotrzeć do nowych grup odbiorców, ale też zdobywać wartościowe linki prowadzące do Twojej witryny.
W praktyce może to przybierać różne formy:
- wymiana artykułów z blogami lub portalami tematycznymi, gdzie każda strona publikuje treść drugiej strony z linkiem zwrotnym i promuje ją w social mediach,
- zapraszanie ekspertów zewnętrznych do współtworzenia treści na bloga firmowego – zarówno jako autorów gościnnych, jak i cytowanych specjalistów (np. wypowiedzi w artykułach typu „eksperci radzą”),
- influencer marketing, czyli tworzenie współprac, w których twórca internetowy promuje produkt lub usługę marki w sposób autentyczny i nienachalny, np. poprzez recenzję, tutorial lub polecenie w kontekście merytorycznym.
Kluczem do skuteczności tego typu działań jest autentyczność, kontekst i wartość merytoryczna. Odbiorcy coraz częściej odrzucają treści stricte reklamowe, ale chętnie angażują się w materiały, które dostarczają im wiedzy, inspiracji lub rozwiązania konkretnych problemów. Jeśli współpracujący twórca umieści przy okazji link do Twojej strony – to dodatkowy efekt: większy zasięg, większy ruch i potencjalnie więcej konwersji.
E-mail marketing – niedoceniany kanał z wysokim potencjałem
E-mail marketing to jeden z najskuteczniejszych i najbardziej przewidywalnych kanałów dotarcia do użytkowników. Mimo rozwoju social mediów, komunikacja mailowa wciąż oferuje wyjątkową kontrolę nad przekazem i pozwala utrzymać bezpośredni kontakt z odbiorcą, bez pośrednictwa algorytmów czy zmiennej polityki platform społecznościowych.
Dlaczego e-mail marketing działa?
- Użytkownik sam decyduje, czy i kiedy otworzy wiadomość – nie jesteśmy uzależnieni od widoczności w newsfeedzie.
- Budujesz własną bazę odbiorców, która nie znika wraz ze zmianą algorytmu lub platformy.
- Możliwość precyzyjnej segmentacji i personalizacji – różne treści dla różnych grup użytkowników (np. według zainteresowań, lokalizacji, historii zakupów).
- Wysoka konwersyjność – dobrze zaprojektowany mailing potrafi generować znacznie wyższe wskaźniki kliknięć (CTR) niż posty w mediach społecznościowych.
Co wpływa na skuteczność kampanii e-mail?
- regularność i przewidywalność komunikacji (np. newsletter tygodniowy lub miesięczny),
- wartość treści (porady, zapowiedzi, promocje – nie tylko sprzedaż),
- atrakcyjna forma graficzna i czytelne CTA (wezwanie do działania),
- testowanie tytułów, układu treści, segmentów odbiorców (A/B testing),
- integracja z analityką (śledzenie kliknięć, otwarć, konwersji).
E-mail marketing to nie „archaiczne narzędzie”, ale elastyczne, mierzalne i skalowalne rozwiązanie, które – przy dobrze zaplanowanej strategii – może znacząco zwiększyć ruch na stronie, a przede wszystkim jakość tego ruchu. W odróżnieniu od przypadkowych odwiedzin z social mediów, kliknięcia z mailingu często pochodzą od osób już zainteresowanych ofertą.
Uczestnictwo w eventach branżowych – jak działania offline przekładają się na ruch online
Choć marketing cyfrowy zdominował komunikację z klientami, aktywność offline nadal może skutecznie wspierać generowanie ruchu na stronie internetowej. Wystąpienia na konferencjach, udział w targach, prowadzenie szkoleń czy obecność w mediach tradycyjnych to okazje do zwiększenia rozpoznawalności marki i pozyskania wartościowych odwiedzin.
Jak eventy mogą pomóc w zwiększeniu ruchu?
- Link z oficjalnej strony wydarzenia – wiele konferencji, webinarów i szkoleń publikuje biogramy prelegentów oraz linki do ich stron lub profili. Taki link to nie tylko szansa na odwiedziny, ale też wartość SEO (link z zewnętrznej domeny).
- Zainteresowanie po wystąpieniu – odbiorcy często wyszukują prelegentów lub firmy po wydarzeniu. Upewnij się, że Twoja strona jest łatwa do znalezienia i zawiera aktualne informacje oraz materiały do pobrania.
- Follow-up mailing lub QR kody – po evencie warto przesłać uczestnikom linki do zasobów online (np. prezentacji, dodatkowych materiałów, oferty), np. przez e-mail lub kod QR umieszczony na slajdach lub ulotkach.
- Content poevntowy na blogu lub LinkedInie – podsumowanie wydarzenia, wnioski z prezentacji czy zdjęcia z eventu mogą być dodatkowym źródłem ruchu, szczególnie gdy promujesz je w mediach społecznościowych lub tagujesz organizatorów.
Wydarzenia branżowe nie muszą kończyć się wraz z ostatnim slajdem czy pytaniem z sali. Przy odpowiednim podejściu mogą generować wartościowy ruch, linki i leady jeszcze przez długi czas po zakończeniu wydarzenia.
Podsumowanie
Zwiększanie ruchu na stronie to nie jednorazowa akcja, ale proces oparty na dobrze przemyślanej strategii. W artykule przedstawiliśmy najskuteczniejsze metody: od działań SEO, przez content marketing i kampanie reklamowe, aż po edukację, media społecznościowe i współprace zewnętrzne.
Kluczem do sukcesu jest łączenie różnych kanałów i systematyczność. Dobrze zaplanowana, mierzalna strategia pozwoli nie tylko przyciągnąć więcej użytkowników, ale też zbudować zaangażowaną społeczność, która z czasem zamieni się w lojalnych klientów.
Wybierz te działania, które najlepiej pasują do Twojej branży, zasobów i grupy docelowej i konsekwentnie je rozwijaj. Ruch nie pojawia się sam, trzeba na niego zapracować.
Inni przeczytali także:
Jak zwiększyć konwersję na stronie internetowej?
Jak pozyskać klientów w Google? O pozycjonowaniu i optymalizacji konwersji
Jak poprawić widoczność strony? 6 skutecznych sposobów
